Την Παρασκευή 30/9/2022 το Γ3 του 3ου Γυμνασίου Αγίου Νικολάου είχε τη χαρά να περιηγηθεί από τον κύριο Τόμορ Μεράι στην έκθεση γλυπτικής του στον χώρο της Πινακοθήκης του Αγίου Νικολάου συνοδευόμενο από την καθηγήτρια μας Τσιάμου Μαρία και τον καθηγητή μας Κοζύρη Γιώργο. Αισθανόμαστε πολύ τυχεροί που βρεθήκαμε στη συναρπαστική έκθεση γλυπτών από φυσικά υλικά, πέτρα, ημιπολύτιμους λίθους, ξύλο και μέταλλο.
Οι περισσότεροι από μας δεν είχαμε ξαναμπεί στην Πινακοθήκη, που βρίσκεται στον πεζόδρομο. Οι σκάλες της είναι πολύ απότομες και τα ΑΜΕΑ δυστυχώς δεν έχουν πρόσβαση σε αυτον μοναδικό εκθεσιακό χώρο στην καρδιά της πόλης μας.
Για πρώτη φορά συνομιλήσαμε ελεύθερα με έναν καλλιτέχνη και θαυμάσαμε τα υπέροχα τρισδιάστατα έργα της γλυπτικής τέχνης.
Ο Τόμορ Μεράι γεννήθηκε το 1969 και μεγάλωσε σε ένα μικρό χωριό κοντά στην πόλη Φιέρ στη νοτιοδυτική Αλβανία. Ήταν το έβδομο από τα δώδεκα παιδιά μιας οικογένειας, που η στενή σχέση της με την περίτεχνη κατεργασία της πέτρας φτάνει σε βάθος πολλών γενεών. Σπούδασε γλυπτική στο πανεπιστήμιο για τέσσερα χρόνια, αλλά μετά την πτώση του κομμουνισμού στην Αλβανία στις αρχές της δεκαετίας του 1990 μετανάστευσε στην Ελλάδα. Με τη σύζυγό του Ίλντα έχουν αποκτήσει δύο γιους. Ονόμασε τον πρώτο του γιο Ερμή, για χάρη του αρχαίου γλύπτη Πραξιτέλη(!) και τον δεύτερο Φετσόρ. Ασχολείται επαγγελματικά με πέτρινες κατασκευές κάθε είδους στον οικοδομικό τομέα.
Η εύρεση των υλικών του γίνεται κυρίως μέσα από τη φύση. Θαυμάσαμε έργα από ξύλο ελιάς, χαρουπιάς, αλμυρικιού, αμυγδαλιάς, κέδρου, κυπαρισσιού και πεύκου. Συχνά τα ξύλα που βρίσκει στη θάλασσα με μια μικρή μόνο κατεργασία αποκτάνε ύπαρξη και μετουσιώνονται σε έργα τέχνης που μπορούν να έχουν και πρακτική χρήση, π.χ. βάση για μπουκάλια κρασιών.
Αγαπημένο του υλικό όμως είναι η πέτρα, που ο γλύπτης πιστεύει ότι κρύβει αστείρευτη δύναμη και ενέργεια. Καταπληκτικές ήταν οι δημιουργίες του από πέτρες της Κρήτης, όπως το κεφάλι ενός Κρί-Κρί, μια τεράστια χελώνα, το Κύμα, το γεράκι. Ο όνυχας, ο ίασπις και άλλα ξεχωριστά ντόπια πετρώματα σμιλεύτηκαν με πολύ κόπο ολόκληρους μήνες.
Η τέχνη δεν είναι μια απλή ασχολία για τον ίδιο ή ένα χόμπυ αλλά μια υπαρξιακή ανάγκη να εξωτερικεύει τις ιδέες σε αισθητικές μορφές, τα συναισθήματά του και να επικοινωνεί. Είναι μια «πείνα» της εσωτερικής του ύπαρξης, μια πνευματική διαδικασία, που τον ωθεί να αγωνίζεται να δώσει πνευματική μορφή στο άμορφο ξύλο ή ημιπολύτιμο λίθο. Το αγαπημένο του έργο ήταν η Αφροδίτη. Εμάς μας άρεσαν όλα! Το τριαντάφυλλο, το Κύμα, ο Κρητικός, μια πάπια από μια παλιά εξάτμιση, ένα διπρόσωπο πορτρέτο, οι χορευτές, ο αετός. Μας εξομολογήθηκε πόσο λυπάται, όταν αναγκάζεται να πουλήσει και να αποχωριστεί τα έργα του, που ταξιδεύουν μάλιστα στο εξωτερικό σε Γερμανία, Ολλανδία, Γαλλία. Μάθαμε ότι ένα κόκκινο αυτοκόλλητο στο έργο σημαίνει πως το έργο έχει ήδη πουληθεί. Γενικά εξοικειωθήκαμε με τον τρόπο που είναι οργανωμένη μια έκθεση έργων τέχνης.
Ήταν η δεύτερη έκθεσή του- η πρώτη είχε γίνει πέρσι τον Οκτώβριο- και η πρώτη φορά που ένα σχολείο ξεναγήθηκε στην έκθεσή του. Η χαρά του ήταν διπλή, επειδή γνώρισε και συνομίλησε στα αλβανικά με παιδιά μεταναστών δεύτερης γενιάς της τάξης μας από την Αλβανία κι αυτό ήταν πολύ συγκινητικό για όλους μας.
Έτσι, η επίσκεψη απέκτησε ψυχαγωγικό, πνευματικό και ένα έντονο βιωματικό χαρακτήρα. Ήρθαμε σε επαφή με τη δύναμη και τη γοητεία της τέχνης, που δε γνωρίζει σύνορα αλλά έχει πνεύμα ανθρωπιστικό και φυσιολατρικό αλλά καταλάβαμε και το μεγαλείο της ψυχής ενός καλλιτέχνη.
Ως ένα σχολείο συμπερίληψης που σέβεται και αγκαλιάζει καθετί διαφορετικό και κατανοώντας τον πολυπολιτισμικό χαρακτήρα των σύγχρονων κοινωνιών και της πόλης μας που έχει μια μεγάλη αλβανική κοινότητα, χαιρόμαστε που γνωρίσαμε τον Τόμορ Μεράι και απολαύσαμε τα καταπληκτικά έργα Τέχνης του.
Αισθανόμαστε την ανάγκη να τον ευχαριστήσουμε για την ξενάγησή του και την υπομονή του να απαντήσει στις καταιγιστικές μας ερωτήσεις!
Του ευχόμαστε να είναι πάντα ευτυχισμένος, εμπνευσμένος και δημιουργικός υπηρέτης της Γλυπτικής.
Γ3 του 3ου Γυμνασίου Αγίου Νικολάου